Arapça Eğitiminde “Cümleden Gramere” Yöntemi

Dil, toplum hayatında insanların birbirini anlamasını ve birlikte yaşamasını sağlayan bir iletişim aracıdır. Dil, insan hayatının keyfiyeti için önemlidir. Çünkü insan ihtiyaçlarını tek başına karşılayamaz ve birçok ihtiyacını başkalarından yardım alarak giderir. Dolayısıyla herhangi bir dili öğrenmek, o dili bilen insanlarla iletişim kurabilmek için önkoşuldur. Kadim bir dil olan Arapça, İslamiyet’in gelişiyle birlikte kutsal bir kitap olan Kur’an-ı Kerim’in dili olmuş, günümüze kadar varlığını ve önemini korumuştur. Anadili Arapça olmayanlara bu dilin öğretilmesi için farklı coğrafya ve farklı dönemlerde medreselerde veya devletin resmi eğitim kurumlarında Arapça dersleri verilmiştir. Verilen Arapça eğitimlerinde nahiv ve sarf temelli bir eğitim uygulanmıştır. Gramere dayalı bu dil eğitimi İlahiyat veya İslami İlimler fakültelerinde verilen eğitimlerle daha ileri bir seviyeye taşınmaya çalışılmıştır. İlahiyat veya İslami İlimler fakültelerinde verilen Arapça eğitimleri temelde dört beceriyi (okuma, yazma, konuşma, dinleme) kazandırma odaklı hazırlanmıştır. Ancak gramer odaklı verilmeye çalışılan Arapça eğitimlerinde hedeflenen başarı elde edilememektedir. Arapça eğitiminin başarılı bir düzeyde olması için gramere dayalı bir eğitim modelinden vazgeçilerek, konuşmaya ve yazmaya yönelik bir eğitim modelinin geliştirilmesi gerektiği kanaati yaygın bir kanaat olarak görülmektedir. Bu doğrultuda etkili bir Arapça eğitimi için yeni bir model önermek mümkündür. Eğitim ve öğretimin başladığı ilk bir ay içerisinde öğrencilerin günlük hayatlarında farklı alanlarda kullanabilecekleri yaklaşık üç yüz kalıp cümle hazırlanıp öğrencilere verilmelidir. Öğrenciler bu cümleleri müzekker/eril formda ve uygun tek bir zaman kalıbında ezberlemelidir. Daha sonrasında bu cümleler üzerinde müzekker-müennes uyumu, zaman uyumu gibi gramer kuralları uygulamalı olarak gösterilmelidir. Öğrenci günlük hayatta kalıp cümleler ile Arapça konuşma cesaretini ve yeteneğini kazandıktan sonra detaylı bir şekilde gramer bilgisi almalıdır. Ayrıca her bir öğrencinin akademik düzeyde Arapça makale yazabilir bir seviyeye gelmesi için bu kalıp cümlelerin sayısı da arttırılmalıdır. Böylelikle öğrenci dört beceriyi elde edeceği bir eğitim almış olacaktır.